1886 -
Leipzig
: Spamer
- Autor: Lincke, G. A., Ohlert, Bernhard, Klöden, Gustav Adolph von, Ernst, L., Biernatzki, Johannes, Köppen, Fedor von, Blasendorff, Carl
- Auflagennummer (WdK): 2
- Sammlung: Geographieschulbuecher Kaiserreich
- Schultypen (WdK): Alle Lehranstalten
- Schultypen Allgemein (WdK): Alle Lehranstalten
- Bildungsstufen (OPAC): Sonstige Lehrmittel, alle Lernstufen
- Inhalt Raum/Thema: Vaterländische Geschichte
- Geschlecht (WdK): koedukativ
Quickborn.
85
Mit einfacher Schlichtheit dagegen pflegt Groth das Leben im häuslichen
Kreise zu schildern:
„Wat is des Sünndasmorgens all to dohn!
Man mag sik kehrn un kanten as man will,
Noch jümmer is der'n Eck, wo man ni ween is."
So seggt ne rasche Fru mit rode Backen
Un snackt mit Nawersch inne Stratendaer
Int Snacken uhlt se gau en Spinnwibb dal
Un wischt de Sprossen an de Husdaersinstern."
Aber auch hier entfaltet der Dichter gerade in der Schlichtheit seine Stärke,
so oft rein lyrische Klänge angeschlagen werden. Als unübertreffliches Beispiel
hierfür nenne ich nur „Grotmoder" und jenes tragische „Verlarn":
„Sin Moder geiht un jammert,
Sin Vader wischt de Thran,
Jk melk de Köh un feg de Stuv,
Mi lat se stan un gan.
De Nawers kamt to trösten
Un snackt en hartli Wort,
Un wenn se tröst, un wenn se weent,
Slik ik mi truri fort.
Des Abends inne Kammer
Bi depe düstre Nach,
Denn ween ik all de Laken natt,
Bet an den hellen Dag.
Se hebbt je noch en annern,
Se hebbt je noch en Saen:
Jk Hess je nix as bittre Thran
Un mutt se heemli weenn.
Un kamt sin Kameraden
Un seggt, wa brav he weer,
So mutt ik rut alleen nan Hof,
Un legg mi anne Eer.
Mi dünkt, ik hör dat Scheten,
Un wa de Kugeln fallt,
Mi dünkt ik hör, he röppt, he röppt:
Min Anna, kum man bald."
Es ist ihm überhaupt gegeben, auch den zarteren Empfindungen Worte
zu geben, einfache ungesuchte Worte, durch welche die verborgene Welt des
Herzens klar hindurchscheint. Ein unübertreffliches Beispiel hierfür ist das
äußerlich fo bescheidene: „Lat mi gan, min Moder slöppt!" und das ihm der-
wandte und so berühmt gewordene:
„He sä mi so vel, un ik sä em keen Wort.
Un all wat ik sä, weer: Jehann, ik mutt fort!
He sä mi vun Lev un vun Himmel und Eer,
He sä mi vun allens — ik weet ni mal mehr!
He sä mi so vel, un ik sä em keen Wort,
Un all wat ik sä, weer: Jehann, ik mntt fort!
He heel mi de Hann', un he bee mi so dull,
Jk schull em doch gut wen, un ob ik ni wnll?
Jk weer je ni bös, awer sä doch keen Wort,
Un all wat ik sä, weer: Jehann, ik mutt fort!
Nu sitt ik un denk, un denk jümmer deran.
Mi düch, ,ik muß seggt hebb'n: Wa geern min Jehann!
Un doch, knmt dat wedder, so segg ik keen Wort,
Un hollt he mi, segg ik: Jehann, ik mutt fort!"
Oder wie zart und wahr ist jenes „Töf mal!" empfunden:
„Se is doch de stillste vun alle to Kark!
Se is doch de schönste vun alle to Mark!
So weekli, so bleekli, un de Ogen so grot,
So blau as en Heben und deep as en Sot.